Thứ Bảy, 10 tháng 12, 2022

Xây bài cơ bản (7.2): Chốt đôi hay chốt bộ với bài 1 shanten không đôi

Giờ ta hãy đến với một lớp tình huống đặc biệt của dạng bài không đôi. Hãy nhìn ví dụ sau:

Trong bài trước ta đã nói về các nhóm 4 quân dễ tạo đôi là 2223, 2224, 2345. Giờ nếu nhóm 4 quân là aryanmen 2234 thì sao? Lúc này đánh 2 thì còn nhóm 234, đánh 3 hoặc 4 thì có đôi 2 để làm đôi. Ta gọi phương án đánh 2 là "chốt bộ", phương án đánh 3 hoặc 4 là "chốt đôi". Thay aryanmen bằng bất cứ nhóm 4 quân nào khác có dạng bộ 3 quân liên tiếp + 1 quân trong bộ đó thì đều đưa ra 2 lựa chọn này.

Ta giả sử 2 nhóm 2 quân đều là ryanmen, nếu trong 2 nhóm có nhóm xấu thì bạn có thể tự suy luận theo nguyên tắc chung: ưu tiên tenpai chờ đẹp => nếu khả năng chờ đẹp dù gì cũng thấp thì ưu tiên số quân lên tenpai. Ta cũng giả sử trong bài không có sẵn bộ 3 quân giống nhau, nếu có thì phương án chốt bộ lợi hơn khá nhiều như bạn có thể suy luận được sau khi đọc bài trước.

1. Lợi hại của chốt bộ và chốt đôi

Hãy nhìn lại bài ví dụ. Chốt bộ và chốt đôi nói chung sẽ có lợi hại thế nào?

- Khi chốt bộ, tổng số quân mang lại tenpai sẽ cao nhất, như đã phân tích ở bài trước. Cụ thể ở đây nếu đánh 2m ta sẽ có tenpai nếu chuyển 1 trong 2 ryanmen thành bộ (3p 6p 1s 4s), hoặc tạo đôi từ 1 trong 2 ryanmen (4p 5p 2s 3s). Nhưng mặt trái ở đây là khi chuyển 1 trong 2 ryanmen thành bộ thì sẽ thành ra tanki tenpai, vì ta đã giả sử không có bộ 3 quân giống nhau.

- Khi chốt đôi thì số quân mang lại tenpai sẽ thấp hơn so với khi chốt bộ. Ta sẽ chỉ có tenpai khi chuyển 1 trong 2 ryanmen thành bộ, tuy nhiên chắc chắn luôn tạo được tenpai chờ đẹp và có pinfu, vì ta đã giả sử không có bộ 3 quân giống nhau.

Như ta đã biết ở bài trước, cách chốt bộ mang lại số quân lên tenpai cao hơn, đó là vì ta có nhiều cách tạo đôi. Thế nhưng khi ta đã giả sử bài toàn bộ 3 quân liên tiếp mà không có bộ 3 quân giống nhau, thì sẽ có nhiều trường hợp ta hoàn thành bộ 3 quân liên tiếp từ ryanmen trước và dẫn đến tanki tenpai. Trong khi đó chốt đôi thì ta chỉ lên tenpai được bằng cách chuyển 1 trong 2 ryanmen thành bộ 3 quân liên tiếp chứ không còn cách tạo đôi nữa, nhưng còn 2 ryanmen thì chắc chắn là chờ đẹp rồi.

Với dạng bài cơ bản của tình huống này như trên, phương án mặc định thường là phương án chốt đôi. Tuy số quân lên tenpai thấp hơn nhưng khi tenpai thì chắc chắn chờ đẹp và có pinfu, cũng theo nguyên tắc ta đã nói đến ở bài trước "ưu tiên số quân lên tenpai chờ đẹp". Khi cần thì ta cũng có thể dễ dàng gọi chii để có tenpai chờ đẹp, cũng có thể bốc thêm quân liên quan đến 1 trong 2 ryanmen cũng như bốc thêm quân an toàn:

Với bài trên thì ta có thể đánh tiếp 3m giữ Pei. Với bài dưới ta không làm được điều tương tự.

Ngoài ra, ta cũng có một phương án khác có thể gọi là chốt đôi, đó là đánh 1 trong 2 ryanmen 45p hoặc 23s. Thông thường phương án này kém 3m/4m, vì ta sẽ phải sử dụng 34m làm ryanmen nhưng đã mất 2 quân 2m rồi. Tuy nhiên phương án này có thể được sử dụng khi có các yếu tố khác ủng hộ.

Trong vài lượt cuối, khi khả năng thắng của ta giảm, ta chỉ cần tenpai để được điểm khi ván hoà thì chốt bộ sẽ có lợi hơn vì số quân lên tenpai cao hơn.

2. Nhóm 5 quân dễ tạo đôi

Khi nhóm 2 quân thành nhóm 5 quân dễ tạo đôi thì phương án chốt bộ tăng lợi ích. Đó là vì khả năng tenpai tăng nhờ có nhiều cách tạo đôi, và khả năng chờ xấu giảm vì có thể chờ tanki phức tạp.

Nói chung thì là như vậy nhưng nói riêng thì có nhiều loại nhóm khác nhau và các tình huống còn liên quan đến yaku nữa. Đương nhiên, nội dung bài này sẽ bổ sung cho cả bài trước nữa vì ở bài trước chưa phân tích kĩ về các nhóm 5 quân mà chỉ nói chung chung thôi.

- Nhóm 23445

Đây là dạng nhóm 5 quân có khả năng tạo đôi tốt nhất. Trong ví dụ trên, nhóm 45567 có thể tạo đôi nếu bốc 4 7 5 8, tổng là 4 loại quân. Do đó, cái lợi của đánh 2m chốt bộ tăng lên rõ rệt. Hơn nũa, sau khi đánh 2m chốt bộ, nếu tạo được đôi từ 45567p hay 23s thì đều chờ đẹp rồi, nhưng khi bốc 1s 4s để chuyển ryanmen 23s thành bộ, thì ta vẫn có tenpai chờ đẹp và pinfu bằng cách đánh 4p, chỉ chờ xấu khi bốc 3p 6p để chuyển 45p thành bộ mà thôi. Điều này khác với trường hợp cơ bản, khi chuyển ryanmen thành bộ thì luôn chờ xấu.

Vì vậy, khi ryanmen là nhóm dạng 23445 thì chốt bộ thường trở thành phương án mặc định.

- Nhóm 12334

Với 23445 thì ta có 4 loại quân để tạo đôi, nhưng với 12334 thì chỉ còn 3 loại thôi, 1 3 4, vì mạt chược không có quân 0. Ngoài ra, sau khi đánh 8m, khi bốc 3s 6s thì đánh 3p chờ 14p nobetan, vẫn là chờ đẹp nhưng không có pinfu như trường hợp 23445 có thể đánh 5. Về cơ bản mà nói thì ở đây đánh 8m chốt bộ vẫn lợi hơn, nhưng cái lợi của chốt bộ ở đây không lớn bằng trường hợp 23445. Ví dụ, nếu thay 123m thành 234m, thì ta hãy đánh 13p để lấy tanyao (chốt đôi bằng cách đánh 1 trong 2 ryanmen, chỉ là không phải 34p mà lại là 31p). Hoặc khi dora là 5p ta cũng có thể đánh 67m để tăng khả năng sử dụng dora chẳng hạn.

- Nhóm 66778

Nhóm này có 3 loại quân tạo đôi là 6 7 9. Tuy nhiên nếu ta chốt đôi và không sử dụng khả năng tạo đôi của nhóm này thì khi bốc 8 có iipeikou.

Chỉ có cách chốt đôi mới tận dụng được tối đa khả năng tạo iipeikou của nhóm 66778. Ở đây nếu đánh 5s chốt bộ, bề ngoài thì ta vẫn có thể có cơ hội lấy iipeikou. Tuy nhiên, lúc này khi ta bốc 8p (và 5p) thì thành tanki tenpai, khác với khi đánh 34s chốt đôi thì có ryanmen tenpai:

Khi bốc 5m 8m, nếu trước đó đánh 5s chốt bộ thì giờ để tenpai ta phải đánh 7p và mất iipeikou (và ở ví dụ này thì mất cả tanyao nếu thắng bằng 9p). Trong khi đó, nếu trước đó đánh 34s chốt đôi thì ta vẫn giữ được cơ hội iipeikou:

Dĩ nhiên vì nhóm 66778 có 3 loại quân tạo đôi nên phương án chốt bộ vẫn được lợi nhiều về số quân lên tenpai. Nhưng vì các lí do đã phân tích như trên nên chốt đôi là phương án có phần lợi hơn, tuy nhiên mức độ lợi thấp hơn trường hợp cơ bản. Nếu 66778p thành 55667p và dora là 3m chẳng hạn, thì không mất được tanyao và dù mất iipeikou thì bài cũng đủ to, ta có thể đánh 5s.

- Nhóm 34567

34567 có 4 loại quân tạo đôi là 3 4 6 7. Tuy nhiên, khi chốt đôi mới tận dụng được tối đa khả năng chờ 3 mặt, tương tự 66778 chốt đôi mới tận dụng được tối đa khả năng tạo iipeikou. Nhóm 34567 cũng dễ hoàn thành bộ hơn so với ryanmen bình thường nên khả năng ta rơi vào tình huống chờ tanki cũng lớn hơn so với trường hợp cơ bản.

Bài trên: sau khi chốt đôi, bốc 2p 5p được tenpai chờ 3 mặt, bốc 2m 5m 8m được tenpai chờ đẹp. Bài dưới: sau khi chốt bộ, bốc 2p 5p được tenpai nhưng nobetan và mất pinfu, bốc 2m 5m 8m được tanki tenpai (dĩ nhiên là bốc 3p 4p thì lại thành chờ 3 mặt và tạo đôi với 34567m bằng 3p 4p 6p 7p thì thành tenpai chờ đẹp có pinfu).

Hai phương án cũng khá cân bằng nhau nhưng nếu bạn muốn khả năng chờ đẹp và chờ 3 mặt cao nhất thì chốt đôi lợi hơn một chút, nhưng cũng kém lợi hơn so với trường hợp cơ bản.

- Nhóm 12345

Nhóm này có 4 loại quân tạo đôi là 1 2 4 5 và không có khả năng chờ 3 mặt như 34567. Vì vậy nên khi có nhóm này thì chốt bộ là phương án mặc định. Hơi yếu hơn 23445 một chút vì khi bốc vào ryanmen còn lại thì thành chờ nobetan không có pinfu.

- Cuối cùng, khi có 1 nhóm 5 quân thì như vậy, còn khi có 2 nhóm 5 quân, như bạn có thể suy luận được, chốt bộ sẽ có lợi hơn nhiều và thành phương án mặc định. Khi có 2 nhóm 5 quân rồi thì chốt bộ vẫn chắc chắn chờ đẹp, không có khả năng chờ xấu nữa. Ví dụ:

Ở đây rõ ràng đánh 2m, đừng đánh 34m hay 1 trong 2 ryanmen 45p, 56s.

Ở đây đánh 1m cũng hơn rõ ràng, ta có khả năng chờ nobetan mất pinfu đấy nhưng số quân lên tenpai của phương án 1m lợi hơn quá nhiều và dù thế nào thì cũng vẫn chờ đẹp.

Tóm lại:

- Bài có nhóm 4 quân dạng bộ 3 quân liên tiếp + 1 quân trong bộ đó, 2 nhóm 2 quân ryanmen, còn lại là các bộ 3 quân liên tiếp thì ta sẽ cần lựa chọn giữa chốt bộ và chốt đôi. 

- Trong trường hợp mặc định thì chốt đôi có lợi hơn do chắc chắn chờ đẹp. Khi cuối ván ta chỉ cần tenpai thì chốt bộ có lợi hơn do số quân lên tenpai cao hơn.

- Khi ryanmen thành nhóm 5 quân có khả năng tạo đôi tốt thì cái lợi của chốt bộ tăng.

+ Chốt bộ lợi hơn hẳn: 23445, 12345

+ Chốt bộ lợi hơn: 12334

+ Chốt đôi lợi hơn một chút nhưng cái lợi thấp hơn trường hợp cơ bản: 66778, 34567

+ Khi 2 ryanmen đều là nhóm 5 quân thì chốt bộ lợi hơn hẳn.

Mục lục

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét