Không cái dại nào giống cái dại nào (1)

Lỗi lầm là một phần của mạt chược. Không ai muốn mắc lỗi nhưng bằng cách này hay cách khác sai lầm vẫn xảy ra. Có những lúc sai lầm nhìn thật ngớ ngẩn nhưng tại sao ta vẫn cứ mắc vào?

Những gì ta đã nắm chắc thì khả năng sai sót sẽ thấp hơn. Chẳng hạn như khi bài 2 dora, chờ đẹp, không có yaku thì sẽ khó có chuyện ta không bấm Riichi. Dần dẫn những cái mà trước đó ta nắm chưa chắc, ngày mai ta sẽ nắm được chắc hơn, và khả năng sai lầm sẽ giảm đi. Vấn đề nào ta chắc 100% thì dù thế nào cũng không sai sót được. Nhưng chỉ cần con số đó xuống 99% thôi, thì sẽ có lúc 1% sai lầm xảy ra. Thường thì con số thật sẽ cách xa 100% khá nhiều, đặc biệt là đối với tôi. Cứ nói là tập trung hơn thì sẽ đỡ được sai lầm, thì cũng đúng, nhưng củng cố kiến thức của bản thân lên gần mức hoàn thiện càng nhiều càng tốt cũng rất quan trọng.

Vậy nên mỗi lúc mắc sai lầm, nếu có thể rút ra được bài học gì đó thì tôi sẽ cố gắng viết lại ở đây. Để bản thân nhớ được là chính thôi. Cũng rất khó vì sai lầm có thể mọc ra từ tất cả các thể loại xó xỉnh, nhớ chỗ này lại quên chỗ khác.

Khi bốc được 5p đỏ ở đây thì tôi đánh 7p.

Nếu giả sử cho bài này từ đầu và sắp xếp theo đúng thứ tự thì có lẽ khả năng tôi mắc sai lầm ở đây sẽ nhỏ hơn. Lựa chọn sẽ là đánh 2m hoặc 7p mà thôi, và dựa vào số quân có ích đã ra bàn cũng như khả năng tạo tanyao thì đánh 2m rõ ràng là đúng hơn rồi.

Vậy lúc đó đầu tôi đã hoạt động thế nào?

Lúc đó trước khi bốc 5p đỏ, tôi đang suy nghĩ đây là bài 2 shanten thiếu block. 233m là 1 block, 6667p là 1 block, 23345s là 2 block. Các quân lẻ của bài là 2m trong ryanmen đôi 233m, 4p và 7p trong 6667p. 6667p là quân lẻ có khả năng tạo 1 bộ + 1 đôi tốt và phối hợp tốt với ryanmen đôi 233m. Nếu bốc 14m thì đánh 3m thôi, tạo thành dạng bài không đôi có nhóm 4 quân dễ tạo đôi. Bốc 3p thì là bốc dính vào quân lẻ trong bài thiếu block, tạo thành bài đủ 5 block, lúc này thì lựa chọn giữa 2m và 7p và đánh 7p lợi hơn. Bốc 14s thì đánh 4p, giữ 6667p phối hợp với 233m.

Khi bốc lên 5p thì quả thật đã tạo được 1 bộ + 1 đôi từ 6667p rồi, thuận theo đà suy nghĩ thì đánh 4p thôi! Vì trước đó đã phân tích bài 2 shanten thiếu block với các quân lẻ là ryanmen đôi 233m, 4p và 6667p như ở trên rồi nên thành ra như vậy. Nếu bốc 8p chẳng hạn thì suy nghĩ đó chẳng có gì sai. Nếu 4p mà là 3p chẳng hạn thì rõ ràng đánh 3p cũng chẳng có gì sai nốt.

Nhưng thực tế với 46667p thì tôi cũng đã có ý niệm rằng đó có thể là 4 + 6667, cũng có thể là 4666 + 7. Ở đây thì 233m là ryanmen đôi nên tôi dễ nghĩ theo kiểu 4 + 6667 hơn. Nhưng nếu 233m thành 337m chẳng hạn (giả sử bỏ qua chuyện tôi đã đánh 89m) thì cách tách thành 4666+7 cũng quan trọng, bởi khả năng tạo 1 bộ + 1 đôi không còn mạnh nữa do không có ryanmen đôi, lúc này bốc 14s chẳng hạn thì thiên về đánh 7p chứ không phải 4p. Vì vậy nên tôi nghĩ rằng thay vì đánh 4p thì có thể đánh 7p, và đúng thế, đánh như vậy thì 3p sẽ thành quân có ích.

Chấm hết! Khi tôi nhận ra rằng có cái gì đó sai sai thì đã quá muộn.

Nếu giả sử cho luôn bài sau khi bốc 5p đỏ từ đầu mà không qua bước 2 shanten trước đó:

Thì ta có thể thấy đây là bài 5 block và ta sẽ phải so sánh giữa 2m và 7p. Nhưng vì dòng suy nghĩ của tôi lại như theo trình bày ở trên nên đến đây tôi đã mắc sai lầm.

Vậy tôi có thể làm gì để lần sau không phạm sai lầm tương tự? Nếu nói rằng sau khi bốc 5p cần phải phân tích lại cả bài, thì cũng không phải là sai, tuy nhiên tenhou chỉ có vài giây suy nghĩ nên rất có thể lúc nào bốc quân cũng phân tích lại cả bài thì sẽ hết giờ. Cũng có thể khi bốc 5p này thì nên kéo quân 5p này vào đúng vị trí giữa 46p thì sẽ dễ nhìn hơn, tuy nhiên như vậy sau đó sẽ tắt chức năng tự xếp bài và phải bật lại. 

Hoặc là thay đổi dòng suy nghĩ từ trước đó, thay vì chỉ nhìn nhận 46667 là 2 quân lẻ, thì hãy nhìn nhận đây là nhóm lai giữa 1 block và 2 block, có thể tách thành 466 + 67 hoặc 46 + 667, và chỉ có cách 46 + 667 mới dẫn đến được suy nghĩ khi bốc thêm 5p thì sẽ chọn giữa 2 trong 233 và 7 trong 667. Phải nhìn được cả dạng 1 block và 2 block, nếu chỉ nhìn dạng 2 block thì cũng sẽ dẫn đến các sai lầm khác. Thay 2m bằng 7m chẳng hạn (vẫn giả sử không đánh 89m trước đó):

Nếu ta coi 46667p là 2 block thì tất sẽ dẫn đến kết quả là khi bốc 14s sẽ đánh 7m. Phải nhìn nhận được 46667p là 1 block thì mới nhận ra khả năng giảm shanten của 7m, và nhận ra được phải so sánh giữa 7m, 4p và 7p ở đây. Tức là phải thuộc được tất cả các tính chất của nhóm 46667p thì mới có thể đảm bảo tránh được sai lầm trong tình huống này. Nhưng lúc khác gặp các nhóm quân khác thì sao, liệu có thể thuộc hết tất cả các nhóm trơn tru không? Lúc trong trận, khi nhẩm lại tính chất của nhóm quân này trong đầu thì liệu còn có thể nhìn bài đối thủ được không?

Các nhóm 5 quân có thể coi như 1 block (2 quân lẻ) hoặc 2 block bao gồm:

- Nhóm 3 quân giống nhau + 2 quân lẻ, chính là 46667 ở trên, hoặc là 46668.

- Aryanmen + 1 quân lẻ ví dụ 22346.

- Nakabukure + 1 quân lẻ ví dụ 23346.

Từ giờ tôi sẽ suy nghĩ cẩn thận hơn khi bài có các nhóm quân này. Hãy thử thay các nhóm quân này vào 46667 ở trên xem.

1.

Nhóm 46668 không có quân bốc nào đặc biệt như kiểu 46667 bốc 5. Bốc 5p thì đánh 8p, bốc 7p thì đánh 4p. 

Bốc 14s thì tạo ra tình huống phức tạp nhất. Đánh 8p tốt hơn đánh 4p rồi vì nếu đánh 4p mất 3p lên chờ đẹp. Nhưng một phương án khác dễ bị bỏ quên là đánh 3m. Khi đánh 8p sẽ thành bài 1 shanten thiếu block với ryanmen đôi + 4666 tạo đôi tốt, số quân lên tenpai của phương án này là tốt nhất. Còn đánh 3m tức là chốt ryanmen, tạo thành dạng bài không đôi với 2 nhóm 4 quân tạo đôi tốt là 4666 và 6668. Số quân mang lại tenpai sẽ thấp hơn đánh 8p, nhưng số quân mang lại tenpai chờ đẹp của 2 phương án này tương đương nhau, và đánh 3m thì dễ pinfu hơn một chút. Trong tình huống cụ thể này nếu bốc 4s thì đánh 8p có vẻ trội hơn vì khả năng tanyao cao hơn, còn nếu bốc 1s thì có thể đánh 3m tăng khả năng chờ đẹp và pinfu.

Quả là không hề dễ, khi viết ra mới thấy là dễ mắc sai lầm đến mức nào. Nếu như bài có 2 nhóm 4 quân tách hẳn nhau ra như là 4666p, 6668s thì lại là chuyện khác. Gộp chung vào thành 46668 thì ta rất dễ nghĩ rằng nên đánh quân 8 trong này vì nó yếu hơn quân 4. Đúng là nhiều trường hợp nên đánh quân này thật nhưng sẽ có lúc có phương án khác, như là bốc 1s có thể đánh 3m ở trên. Các quân thay đổi một ít thôi cũng sẽ có thể tạo ra các yaku khác.

Nếu thay bằng nhóm 35557 thì giữa 3 và 7 sẽ không có sự chênh lệch như giữa 4 và 8 trong 46668.

Vì 3 và 7 đều là quân lẻ số giữa nên sẽ có thể nảy sinh một sai lầm khác ở đây đó là đánh 2m khi bốc được 14s. Về cơ bản vẫn nên đánh 3p hoặc 7p giữ ryanmen đôi + nhóm tạo đôi tốt.

2.

Khi bốc 5p thì đừng quên rằng đánh 8p sẽ tốt hơn đánh 5m, tương tự bốc 7p đánh 4p, do có khả năng tạo pinfu. Bốc 4m thì cần so sánh 3 nhóm tạo đôi tốt, nói cách khác là so sánh giữa 3m 4p và 8p, nói chung sẽ đánh 8p. Bốc 14s thì so sánh giữa 3 quân lẻ 5m, 4p và 8p, ở đây 8p cũng yếu nhất.

3.

Điểm cần chú ý ở đây vẫn là khi bốc 14s thì 7m vẫn có chức năng giảm shanten và nên đánh 8p. Nếu quá tập trung vào nhóm 46668p thì sẽ dẫn đến đánh 7m.

4.

Khi bốc 5p được 223456p và nhớ đánh 2m. Bốc 1p 4p cũng đánh 2m. Bốc 1s 4s thì đánh 6p giữ aryanmen + ryanmen đôi chứ đừng đánh 2m hay 2p.

5.

Khi bốc 14s thì hãy đánh 2s chứ lúc này lại đừng đánh nhầm 7m hay 6p. 2s trong nhóm aryanmen nhưng vẫn yếu hơn 7m, 6p về khả năng tạo ryanmen khi bài không có ryanmen đôi.

6.

Khi bốc 14s thì so sánh giữa 3 quân lẻ là 2m trong ryanmen đôi, nakabukure 2334p và 6p. Vì không có quân lẻ loại tạo đôi tốt nên aryanmen sẽ không mạnh, 2m thành quân lẻ yếu nhất. Một sai lầm khác có thể gặp ở đây là đánh 3m. 23346 có khả năng tạo đôi khá tốt, tạo được 1 bộ 1 đôi nếu bốc 3 5 6, tuy nhiên ta không thể phá đôi trong ryanmen đôi và làm mất sức mạnh của nakabukure chỉ để đổi lấy khả năng tạo đôi ở mức như vậy. Khi bốc 1m 4m thì đánh 3m, giữ lại khả năng tạo đôi của 23346, nhưng nếu bốc 3m thì đừng dại mà đánh 2m vì 2333m tạo đôi tốt hơn 23346 nhiều.

7.

Bốc 14s thì nói chung dù 6p có khả năng tạo chờ 3 mặt nhưng 2334 và 6 trùng quân có ích, nên số quân lên tenpai sẽ kém so với đánh 6p giữ 7m.